Başlıklar
- 1 İlkadım Gezilecek Yerler
- 2 Sahil Yolu ve Sevgi Gölü
- 3 Batı Park, Teleferik ve Amazon Köyü
- 4
- 5 Eski Ruh Sağlığı Hastalıkları (Canik Hamîdiye) Hastanesi
- 6 Osmanlı (Garanti) Bankası
- 7 Ziraat Bankası (Eski Emniyet Sandığı)
- 8 Merkez Bankası Binası
- 9 İttihat ve Terakki Binası (Eski Çarşı Karakolu)
- 10 Gazi Müzesi
- 11 Büyük (Ulu) Camii
- 12 İtalyan Katolik Kilisesi
- 13 İsa Baba Camisi
- 14 Acem Tekkesi
- 15 Amisos Tepesi
İlkadım Gezilecek Yerler
Yalnızca Samsun’un değil, Karadeniz Bölgesi’nin de en kalabalık ve en gelişmiş ilçesi konumundadır. Samsun kıyı şeridinde ortalama 7 km uzunluğunda bir sahil boyunca konuşlanmış ve gelişmiş olan ilçede temel ekonomik faaliyetteki ticarettir. Bu açıdan İlkadım gezilecek yerler arasında uzun bir sahil şeridi ve bununla birlikte gelen sayısız manzara noktası bulunur.
Samsun yöresine ait olan arkeolojik buluntuların büyük bir kısmı bu elde edilmiştir. Mustafa Kemal Atatürk kurtuluşa giden bu özel yolda, 19 Mayıs 1919 tarihinde Millî Mücadele’nin ilk adımını attığı için bu ilçeye İlkadım adı verilmiştir.
Sahil Yolu ve Sevgi Gölü
Mert Irmağı ile beraber Samsun Port (Liman) arasındaki sahil şeridi, Samsun Belediyesi tarafından tekrar düzenlenerek halkımızın denizle beraber buluşması sağlanmıştır. İlkadım sınırları dahilinde, ortalama 8 km’lik bir kısım sahil şeridi ve aynı zamanda gezi yolu olarak düzenlenerek halkın özel olarak balık tutabileceği, yürüyüş yapabileceği, bisiklet kullanabileceği ve bununla beraber şehrin gürültüsünden bir vakit sıyrılabileceği bir rekreasyon kısmı oluşturuldu.
Batı Park, Teleferik ve Amazon Köyü
İlkadım İlçesinin batısında yer almakta olan rekreasyon bölgesi, ağaçlı peyzaj düzenlemelerinde, piknik ve bununla beraber sağlıklı yaşam alanları ile beraber halka huzurlu bir ortam sağlıyor.
Binlerce metrekareye konuşlanmış olan Batı Park ile Amisos Tepesi’ni 323 metre hat uzunluğuna sahip şekilde bir “teleferik” bağlanıyor. Teleferik, eşsiz olan manzarasıyla her daim ulaşım imkânı sağlıyor. Amazon Köyü ve bununla beraber Batı Park’ın bir parçasını oluşturuyor.
Eski Ruh Sağlığı Hastalıkları (Canik Hamîdiye) Hastanesi
Hastane Mahallesi’nde yer almakta olan tarihî hastanenin inşa kitabesi bulunmuyor. Ancak, 1895 senesinde Canik Mutasarrıfı Hamdi Bey ve bununla beraber halkın gayretleriyle yapımına başlanan binanın 1902 senesinde tamamlandığı biliniyor. Yapı süreç içerisinde “Canik Hamîdiye, Gureba, Memleket ve aynı zaman da Millet Hastanesi” gibi adlarla halka hizmet etmiştir.
Osmanlı (Garanti) Bankası
Kale Mahallesi’nde Kazımpaşa Caddesi üzerinde konuşlanmış olan bu tarihî yapı, Merkez Bankası’nın yanındadır. 1860 sensinde kurulan Osmanlı Bankası, Samsun’a ilk şubesini ise 1891 senesinde açmıştır. Yapı bu vesileyle beraber inşa edilmiştir. Ön cephede yer alan, kapı üzerinde “Banque İmperiale Ottomane” yazılı şekilde bir taş levha mevcuttur.
Ziraat Bankası (Eski Emniyet Sandığı)
Kale Mahallesi’nin Kazımpaşa Caddesi’nde bir diğer tarihî kamu yapılarının yer aldığı eksende bulunuyor. Kaynaklardan edinilmiş olan bilgilere göre, özel yapı 19. yüzyılın son çeyreğinde inşa edildi. Hareketli olan cephe düzenlemesi neoklasik üslubu her daim yansıtıyor.
Merkez Bankası Binası
Bodrum kat üzeri iki katlı şekilde bir düzenlemeye sahip olan bu özel tarihî bina, simetrik ve oldukça sade bir cephe düzenine sahiptir. Düzgün şekilde kesme taştan inşa edilen yapıda güvenlik sebebiyle pencere açıklıkları dar tutulmuştur.
İttihat ve Terakki Binası (Eski Çarşı Karakolu)
Saathane Meydanı’nda yer almakta olan tarihî bina, 19. yüzyılın son çeyreğine tarihlendiriliyor. İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne her daim ev sahipliği yapmış yapı, bir vakit Çarşı Karakolu olarak da hizmet veriyor.
İbrahim Tanrıverdi Sosyal Bilimler Lisesi (Eski Çinekliyon Lisesi)
Kale Mahallesi, İstiklâl Caddesi üzerinde yer almakta olan yapının, eski Rum Ortodoks Kilisesi’ne bağlı şekilde yaptırıldığı belirtiliyor. Bir süre Hilâl-i Ahmer Hastanesi şekilde kullanılmıştır. 1927 senesinden sonra ise Cumhuriyet İlkokulu’na döndürüldü. Günümüzde Sosyal Bilimler Lisesi ismiyle hizmet veriyor. İlkadım gezilecek yerler arasına alınması gereken yerler arasında olmalıdır.
Gazi Müzesi
İlkadım ilçesine bağlı olan Kale Mahallesinde Mecidiye üzerinde yer alıyor. Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a ilk geldiğinde kalmış olduğu üç katlı bina restore edilerek müze şeklinde hizmete açıldı. Gazi Müzesinin en dikkat çekici olan bölümü 19 Mayıs 1919 senesinde Samsun’a gelen Atatürk ve 18 silah arkadaşının balmumu heykellerinin yer aldığı bölümdür.
Gerçekçi biçimde görünen bu heykeller hayretler içerisinde bıraktırıyor. Aynı zamanda müzenin bulunduğu binada Atatürk ile ilgili kitapların olduğu bir kütüphane yer alıyor. Ayrıca İlkadım ilçesinde yer almakta olan 2013 yılında hizmete açılmış ve Avrupa’nın her daim en prestijli altı müzesi içinde yer almakta olan Samsun Kent Müzesini her daim ziyaret etmenizi tavsiye ediyoruz.
Büyük (Ulu) Camii
Samsun şehrinin en büyük camisi olan ve aynı zamanda Ulu Camii ya da Hamidiye Camisi şeklinde de anılan Büyük Camii İlkadım merkezinde yer alıyor. Büyük Camii Batumlu olan Hacı Ali tarafından 1884 senesinde inşa edilmiştir. Daha sonraları tahrip durumda olan camii Sultan Abdulaziz’in Annesince onarıldığından dolayı cami Valide Camisi olarak da biliniyor. Büyük bir avlu içinde yer almakta olan camii kesme taştan yapılmış çifte minaresi bulunuyor.
Kare planlı şekilde yapılan caminin üstü tromplu şekilde merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Caminin her daim en çok dikkat çeken yapıları mermerden yapılmış şekilde yuvarlak niş şeklinde mihrabı ve bununla beraber ihtişamlı bir ağaç işçiliğine her daim sahip çeşitli motifler ile bezenmiş durumda minberidir. İç kısmı kalem işleri ile beraber süslenen Büyük Camii görülmesi gerekli olan tarihi yapılardandır.
İtalyan Katolik Kilisesi
İlkadım ilçesine bağlı olan kilise, Ulugazi Mahallesinde yer alıyor. 1846 senesinde iki katlı ve kagir yapılı biçimde inşa edilmiştir. Hristiyan dünyası adına oldukça önemli bir kilisedir. Tarihi geçmişine karşın günümüze sağlam olarak ulaşan kilise günümüzde faal olarak kullanılıyor. Ziyaret açık biçimde olan kilise çok sayıda yerli ve yabancı turisti ağırlıyor. Mater Dolorosa Kilisesi olarak da bilinmektedir.
İsa Baba Camisi
İlkadım ilçesine bağlı olan Cedit Mahallesinde yer alıyor. Kitabesi bulunmaya camii kim tarafından ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmiyor. Caminin yanında İsa Baba Türbesi yer alıyor. İç ve dış mimarisi ile beraber dikkat çeken tarihin derinliklerinden gelmekte olan İsa Baba Camisi görülmesi gerekli şekilde tarihi yapılardandır.
Acem Tekkesi
Samsun şehir merkezi, Selahiye Mahallesi, 100.Yıl Bulvarında yer almakta olan bina Zemin+1 katlıdır. Yapının birinci katına iki taraflı şekilde merdivenlerle çıkılıyor. Bu katın giriş kapısı kemerli ve de gösterişlidir. Eski Türk mimarisi olan yapı, kareye yakın planlı yığma tuğladan inşa edilmiş, piramit çatılı şekilde yapıdır. Yapım tarihi kesin anlamda bilinmemekle beraber yaklaşık 1850 senelerinde yapıldığı tahmin edilmektedir. Dönemin tüccar vb. kişilerinin konaklama yeri şeklinde kullanılmıştır. 2005 senesinde restore edilerek İlkadım Belediyesi hizmetine hızlıca verilmiştir. Bina sohbet ve aynı zamanda kültür evi olarak hizmet veriliyor.
Amisos Tepesi
2004 senesinde başlatılan kurtarma kazılarıyla beraber Baruthane Tümülüsleri olarak isimlendirilen iki yığma tepenin mezarlar ortaya çıkarılmıştır. Baruthane Tümülüslerinin sülalesinin hüküm sürdüğü 2004 senesinden başlatılan kurtarma kazılarıyla Baruthane Tümülüsleri olarak adlandırılan iki yığma tepenin mezarlar ortaya çıkarılmıştır.
Baruthane Tümülüslerinin sürdüğü Helenistik zamanı yapıldığı anlaşılmaktadır. Samsun Müzesi ile beraber İstanbul Üniversitesi’nin beraber yürüttüğü bilimsel kazıların sonunda iki farklı mezar ortaya çıkarılarak ziyarete açılmıştır. İlkadım ilçesinde yapılan bir kurtarma kazısında Amisos Dönemi’ne mezarı ve bu aileye ait hazine ortaya çıktı. Mezardan çıkarılmış olan buluntular, Samsun ve Etnografya Müzesi’nin en değerli birini oluşturuyor.
Amisos’ta nasıl bir hayat zenginliği olduğunu da gösterilmekte olan bu altın ziynet eşyaları (ölü armağanları), çömlek, cam ve aynı zamanda mermerden yapılmış arkeolojik olan eserlerin incelemesinde, mezarının krallığın en üst düzeydeki yöneticilerinden, diğer mezarların da bu eşi ve kızına ait olduğu düşünülüyor.