Başlıklar
Kırklar Kilisesi
Mardin Şehrinin kültür zenginliğinin göstergelerinden biri farklı dinlerin ibadethanelerinin bir arada bulunmasıdır. Kırklar Kilisesi de Mardin’de bulunan tarihi ibadethanelerden biridir. 569 Yılında şehirde ikamet eden Süryaniler tarafından yapılmıştır. Kilise yapısı ve içindeki eşyalar çok iyi korunmuştur. Kök boyası ile boyanmış baskı perdeler dahi 1500 yıldır varlığını korumuştur. Kilisenin bir diğer adı da Mor Benham ve Kız Kardeşi Saro Kilisesidir. Bu isim kiliseyi inşa edenlerin adından gelir.
Kilise’nin Adı Nereden Geliyor?
Hikayeye göre 3. Yüzyılda yaşamış olan Roma İmparatoru Dokios Hristiyanlara ağır şekilde zulmediyordu. Yunan kökenli kırk asker İmparatorun baskıları karşısında sessiz kalamayarak Kapadokya’da isyan eder. Ancak isyanları başarıya ulaşmaz ve tutuklanırlar. Sivas’a sürgün edilir, üstüne üstlük bir buz göletinin içine atılırlar. Kırk asker soğukta donmak üzere iken tam gece yarısında gölün üzerinde bir ışık görülür. Işıkla birlikte askerlerin her birine birer taç giydirilmiştir. Mardin Gezilecek Yerler O gece donarak ölen askerler Hristiyan dünyasında kırk şehitler olarak bilinir. Dünyanın birçok yerinde kırk şehitlerin adı kilise gibi yapılara verilir. Kırklar Kilisesinin inşa sebebi de bu hikayeye dayanır. Sivas’ta ölen bu kırk askerin kemikleri 1170 Yılında Mardin Kırklar Kilisesine getirilmiştir.
Kilisenin Konumu ve Yapısı
Mardin’in eski şehir merkezinde bulunur. Eski Mardin’in mimari dokusuna uygun taş duvarlar arasındaki dar sokaklardan kiliseye ulaşılır. Şehrin merkezinde olduğu için Kırklar Kilisesine ulaşım gayet kolaydır. Kilisenin avlusunda bazı evler de bulunur ve halen bu evlerde yaşayan insanlar vardır.
Ziyaret Günleri
Mardin’e gidip de Kırklar Kilisesini görmeden dönmek olmaz. Ancak gezi planı yapılırken Kırklar Kilisesi ziyaretini pazar günlerine denk getirmemek gerekir. Çünkü pazar günleri Hristiyanların ibadet günü olduğundan o günlerde gezmek mümkün olmaz. Diğer günlerde herhangi bir ücret ödemeksizin kiliseye girip gezilebilir.
Kırklar Kilisesi Mardin’de ibadet ve gezi için hizmet veren kilisedir. Kilise geçmişte eğitim amacıyla da kullanılan bir kilisedir. Tarihi yapısı, yapılış hikayesi ve özellikleri etkisiyle kilise her yıl çevre illerden gelen ziyaretçileri ve yabancı turistleri ağırlar.
Kilisenin Yapılışı
Mardin Artuklu’da bulunan Kırklar Kilisesi’nin asıl adı Mor Behram Kilisesi’dir. Bu kilise Süryaniler tarafından Mor (Aziz) Behram ve kardeşi Saro için yapılmıştır. Abi kardeşin babaları tarafından öldürülmesi Süryanilerin abi kardeş için kilise yapmalarını sağlamıştır. Kilisenin yapılış tarihi ise 569 yılıdır.
Kilise 12.yy’a kadar Mor Behram adıyla anılmıştır ancak bu tarihte Kırklar Kilisesi olarak bilinen kilisenin cami olarak kullanılmasıyla kilise bu isimle anılmaya başlamıştır. Asıl Kırklar Kilisesi’nde bulunan kırk şehitlerin kemikleri de bu kiliseye getirilmiştir. Bu tarihten beri de kilise daha çok Kırklar Kilisesi olarak anılmaktadır.
Kilisenin Sahip Olduğu Özellikler
Kırklar Kilisesi metropolitlik bir kilisedir. Bu sebeple Hristiyanlar tarafından önemi büyüktür. Ayrıca bölgede ibadet için kullanılan kiliselerden birisidir.
Yöre halkı tarafından Mor Behram ve kardeşi için yapılan kilisenin özellikleri;
- Kırklar Kilisesi üç kapısı olan bir kilisedir.
- Kilise doğu-batı yönünde inşa edilmiş bir kilisedir ve 12 sütun üzerine kurulmuştur.
- Kilisenin tavan bölümünde kesme taşlar kullanılmıştır.
- Kilisede bulunan mihrap kapıları 400 yıllık kapılardır.
- Kilisenin perdeleri 1500 yıllıktır ve perdelerde kök boyası baskıları vardır.
- Mor Behram Kilisesi’nin en dikkat çekici yanı ise taş oymacılığına sahip divanı ve avlu içerisindeki çan kulesidir.
- Aktif olduğu dönemlerde kilisede metropolitler ve patrikler kalmıştır. Bu nedenle de patrikler ve metropolitlere özel odalar hazırlanmıştır.
Tarihi kilise 1799 yılında okul olarak hizmet vermeye başlamıştır ve 1928 yılına kadar da eğitim kilisede devam etmiştir.
Kilisenin Bulunduğu Yer
Mardin metropolitlik kilisesi olan Kırklar Kilisesi Şar Mahallesi’nde bulunur. Artuklu’ya bağlı olan Şar Mahallesi merkeze yakın bir yerdedir. Bu sebeple kiliseyi ziyaret etmek isteyen kişiler kolay bir şekilde kiliseyi bularak ziyaret edebilirler.
Kilise Şeyh Çabuk Camisi’ne yakın bir konumdadır. Merkezde bu camiye ulaşan kişiler yaklaşık 100 metre sonra kiliseyi bulabilirler. Kilisenin merkezi bir konumda olması otobüs, minibüs ve özel araçlarla ulaşımın sağlanmasına yardımcı olur.
Kilise Ziyareti İçin Uygun Saatler
Kiliseyi ziyaret etmek isteyen yerli ve yabancı turistler haftanın tüm günlerinde 08.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edebilirler. Kiliseyi ziyaret için ücret talep edilmez.
